7 Ağustos 2024

Ölü Canlar Da Ne Demek?

 Bitmeyen yazdan selamlar. Bu ara 5 yaşla fazlaca empati yapmaktan kendimi unuttuğum bir dönemdeyim. Yine de arada okuyamasam da dinleme fırsatı bulduğum güzeller güzeli bir kitabı tanıtmak istiyorum. Ölü Canlar.

Evet, kitabı okumaya devam ettiğimi belirtmek isterim. Amacım burada özetleme yapmak değil, büyük bir yanlış anlaşılmayı gidermek. Bazı kitaplar vardır ki kapağıyla, bazen kitaptan alıntılanan cümlelerle okumasanız da okumuşsunuz hissi verir. Hatta daha da fazlası kitapla ilgili kesin bir yargınız oluşur. Örneğin okumadığım Gorki'nin Ana'sı benim için karanlık, fakirlik, keder, açlık vs.vs. Yine Ölü Canlar da gerek ismi gerekse kapağıyla benim için karanlık bir Rus edebiyatı örneğiydi. Gel gelelim kitabı okumaya başlayınca anladım ki Gogol mizaha bulaşmadan yapamıyor. Bayıldığım Rus klasiklerinde olmayan ve bu kitapta olan şey kesinlikle muzip toplum eleştiri olabilir. Erkekler, kadınlar, karı koca ilişkileri, zenginlik, statü ve sahtecilik üzerine öyle tespitler var ki insanların ve toplumların yıllar içinde çok az değiştiğine inanıyorsunuz. Kitabın bir noktasında yazar da dayanamayıp bu konuda kendini eleştirmiş hatta. Öyle gerçekçi bir dedikoducu kadın profilinden bahsediyor ki Rus İmparatorluğu'nun bir yerinde bir kadın çıkıp 'bu adam beni tarif etmiş, peşime adam takıp izlemiş ve hakkımda kitap yazmış diyebilir' demiş. Nitekim Gogol yaşarken başına böyle bir olay geldiğine kitapta satır arasında yer vermiş. 
Hayattaki yeteneğin ne olsun isterdin deseler sanırım insanı ve toplumu böylesine anlayabilmek, her şeye dışarıdan bakabilmek derdim. Bu kitaptaki karakterlerin gerçekten aramızda var olduğu düşüncesiyle yazımı bitiresim geldi. Toplumun 150 yıldır onca yeniliğe rağmen aynı kalışı. Tüm sembolik karakterleri benzetecek eşin, dostun, akrabanın olması. Ben de onlardan biri olabilirim. Dedikodu sever, biraz güncel yazını takip ederek toplum içinde atıp tutar ve en nihayetinde kendimi iyi biri olarak göstermek isterim. Öz eleştiri dedin mi başak burcu olarak üstüme tanımam!
Sevgili Gogol, nice Rus yazar seni övmüştür ama ben de övmeyeyim mi yani? Palto, Burun ve Bir Delinin Hatıra Defteri'ne şimdi de Ölü Canlar eklendi. 
Turgenyev mi yoksa Dostoyevski mi söyledi tam bilinmese de o ünlü sözü de paylaşarak bitirelim: "Hepimiz Gogol'un paltosundan çıktık.".
Bu arada kitabın bitmesine sayfalar kaldı hala bu ölü canlar ne işe yarayacak çözemedim!

0 yorum (+add yours?)

Yorum Gönder

Related Posts with Thumbnails

Etiketler